Τεκμήρια: Πως θα αποφύγουμε την φορολογία τους

Του Δικαίου Ιωάννη Λογιστή – Φοροτεχνικού.

Τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων προβληματίζουν αρκετούς φορολογούμενους κάθε χρόνο, αφού τους εμφανίζονται ως φορολογητέο εισόδημα στα εκκαθαριστικά τους και εξαιτίας τους καλούνται να πληρώσουν υπερβολικούς φόρους. Παρακάτω θα αναλύσουμε τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αποφύγουμε τον προσδιορισμό του φόρου βάσει των τεκμηρίων. Οι τρόποι αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ένα φορολογικό σχεδιασμό που σκοπό του έχει την αντιμετώπιση της υπερφορολόγησης. Σίγουρα υπάρχουν και αμφιλεγόμενες πρακτικές αποφυγής των τεκμηρίων που όμως ενέχουν κινδύνους σε μελλοντικούς ελέγχους.

1. Εισοδήματα έτους. Εφόσον τα εισοδήματα του έτους υπερβαίνουν το ύψος των τεκμηρίων, τότε το φορολογητέο εισόδημα δεν υπολογίζεται βάση των τεκμηρίων, αλλά βάση των πραγματικών εισοδημάτων. Τέτοια εισοδήματα είναι οι μισθοί, οι συντάξεις, τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα, τα ενοίκια, το κέρδος από την μεταβίβαση κεφαλαίου, η αποζημίωση απόλυσης, η αποζημίωση από ασφαλιστική εταιρία, το εφάπαξ υπαλλήλων, οι υποτροφίες κτλ. Όταν ο ένας από τους δύο συζύγους έχει τεκμήρια τότε αυτά καλύπτονται με το συνολικό οικογενειακό εισόδημα τους, δηλαδή το ποσό του εισοδήματος που περισσεύει στον έναν μεταφέρεται για να καλύψει τα τεκμήρια του αλλού. Το ίδιο ισχύει και για τα εισοδήματα που έχουν αποκτήσει τα εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου.
2. Εισοδήματα προηγούμενων ετών. Πρόκειται για την ανάλωση κεφαλαίου με την οποία ο φορολογούμενος μπορεί να επικαλεστεί εισοδήματα που απέκτησε σε προηγούμενα έτη. Έχει δικαίωμα να επικαλεστεί εισοδήματα από όσες προηγούμενες χρονιές μπορεί αρκεί να είναι συνεχόμενες και να φτάνουν έως και την τελευταία. Το διαθέσιμο κεφάλαιο προς ανάλωση είναι το άθροισμα των εισοδημάτων των ετών που επικαλείται, μείον το άθροισμα των ποσών των τεκμηρίων διαβίωσης και ποσών για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων. Στην περίπτωση που από το 2010 και μετά δεν υπάρχουν τεκμήρια τότε το ελάχιστο ποσό που αφαιρείται είναι 3.000 ευρώ για αυτούς που υποβάλουν μόνοι τους δήλωση (άγαμοι, διαζευγμένοι, χήροι) και 5.000 ευρώ για τους συζύγους.
3. Έσοδα από την πώληση περιουσιακών στοιχείων. Είναι τα ποσά που έχει εισπράξει ο φορολογούμενος από την πώληση ακινήτων, μεταφορικών μέσων (αυτοκίνητα, δίτροχα, πλωτά κτλ), μετοχών, ομολόγων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων. Για να μειώνουν τα τεκμήρια αυτά τα εισοδήματα, δεν αρκεί μόνο να έχει πραγματοποιηθεί η πώληση άλλα θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί και η είσπραξη του χρηματικού ποσού.
4. Δάνεια. Τα ποσά που έχουν χορηγηθεί στον φορολογούμενο με την μορφή δανείου είτε από τράπεζες, είτε από συγγενείς ή τρίτους μπορούν να καλύψουν την διαφορά των τεκμηρίων, αρκεί η ημερομηνία λήψης του δανείου να είναι ίδια ή προηγούμενη της πράξης που θεωρείται τεκμήριο. Για να αποδεικνύεται το δάνειο θα πρέπει να υπάρχει σύμβαση  με συμβολαιογραφικό ή ιδιωτικό έγγραφο που έχει χαρτοσημανθεί. Το χαρτόσημο στα δάνεια μεταξύ ιδιωτών είναι 3,6% επί του δανειζόμενου ποσού.
5. Δωρεές – Γονικές Παροχές – Κληρονομιές. Τα χρηματικά ποσά που αποκτά ο φορολογούμενος από δωρεές, γονικές παροχές και κληρονομιές αποτελούν ποσά που καλύπτουν τα τεκμήρια. Πρέπει να έχει υποβληθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. η δήλωση για τον φόρο δωρεάς ή γονικής παροχής. Τα ποσά αυτά μειώνονται με τα έξοδα που έγιναν όπως φόρους, συμβολαιογραφικά κτλ. Εδώ χρειάζεται προσοχή γιατί οι δωρεές και οι γονικές παροχές αποτελούν τεκμήριο γι αυτόν που τις κάνει. Για τον λόγο αυτό ο δωρητής θα πρέπει πρώτα να έχει ελέγξει αν έχει περίσσευμα εισοδήματος είτε κατά το έτος που πραγματοποιείται η δωρεά είτε σε προηγούμενα.  Ο φόρος δωρεών υπολογίζεται βάση την συγγενική σχέση μεταξύ δωρητή και δωρεοδόχου. Έτσι όταν υπάρχει Α’ βαθμού συγγένεια ο φόρος είναι 10%,  Β’ βαθμού 20% και στους λοιπούς συγγενής και προς τρίτους 40%.
6. Εισαγωγή χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό. Είναι τα χρήματα που έχουν εισαχθεί μέσω τράπεζας ή από αρμόδιο φορέα και αποτελούν περιουσία του φορολογούμενου που αποκτήθηκε στο εξωτερικό. Το μοναδικό δελτίο εισαγόμενων μετρητών και αξιών του γραφείου συναλλάγματος του αεροδρομίου Αθηνών, που εκδίδεται όταν εισάγονται μετρητά από τον ίδιο τον φορολογούμενο δεν γίνεται δεκτό, εκτός αν πρόκειται για μόνιμους κάτοικους του εξωτερικού και έχει εκδοθεί έως 22-4-2008.
7. Κέρδη από τυχερά παιχνίδια. ΤΖΟΚΕΡ, ΚΙΝΟ, ΛΟΤΤΟ, λαχεία και κέρδη από άλλα τυχερά παιχνίδια μπορούν να ληφθούν υπόψη για την κάλυψη τεκμηρίων. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρχει βεβαίωση από τον ΟΠΑΠ ή από την εταιρία που έχει κερδίσει το ποσό. Για να υπολογίσουμε το ποσό αυτό πρέπει πρώτα να αφαιρέσουμε το ποσό που έχει κοστίσει το τυχερό δελτίο ή το λαχείο ή το κουπόνι. Τα κέρδη από ΚΑΖΙΝΟ δεν λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη τεκμηρίων.

Κλείνοντας αναφέρουμε ότι χρειάζεται προσοχή σε όσους ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα και δηλώνουν ζημία, γιατί αν φορολογηθούν βάσει των τεκμηρίων τότε η ζημιά αυτή μηδενίζεται και χάνουν το δικαίωμα να την μεταφέρουν στο επόμενο έτος για συμψηφισμό.

Δικαίος Ν. Ιωάννης

Ο Δικαίος Ιωάννης είναι Λογιστής – Φοροτεχνικός δραστηριοποιείτε στην Καλαμάτα στην οδό Κεφάλα 3. Τηλέφωνο επικοινωνίας 2721099499. E-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.