Φορολογικές δηλώσεις αποθανόντων και ενέργειες των κληρονόμων

27 Μαΐου 2018

Του Δικαίου Ιωάννη Λογιστή –Φοροτεχνικού Α’ Τάξης

Οι κληρονόμοι των φορολογούμενων που απεβίωσαν κατά το έτος 2017 πρέπει να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να τακτοποιήσουν τις φορολογικές και τις νομικές εκκρεμότητες  που προκύπτουν μετά το γεγονός. Στον παρόν άρθρο περιγράφουμε συνοπτικά την διαδικασία και τις ενέργειες που θα απαιτηθούν.

Δήλωση του θανάτου στην εφορία

Αρχικά θα πρέπει να μεταβεί τουλάχιστον ένας από τους κληρονόμους στην Δ.Ο.Υ. στο τμήμα μητρώου, να συμπληρώσει το έντυπο Μ1 με το οποίο θα δηλωθεί ο θάνατος, το έντυπο Μ7 με το οποίο δηλώνονται οι κληρονόμοι και να προσκομίσει μια ληξιαρχική πράξη θανάτου και ένα πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών. Η προθεσμία για την ενέργεια αυτή είναι μέχρι πριν την υποβολή της φορολογικής δήλωσης. Στην περίπτωση όπου ο αποθανόν είχε ατομική επιχείρηση και οι κληρονόμοι του δεν επιθυμούν την συνέχιση της, πρέπει να υποβάλουν δήλωση διακοπής εργασιών εντός 30 ημερών από την λήξη της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς.

Αποδοχή και αποποίηση κληρονομίας

Αν οι κληρονόμοι θέλουν να αποποιηθούν την κληρονομία έχουν προθεσμία 4 μηνών από την ημέρα του θανάτου. Για να το κάνουν θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση αποποίησης της κληρονομιάς στο ειρηνοδικείο της περιφέρειας της κατοικίας του θανόντος. Αν δεν το κάνουν εντός αυτής της προθεσμίας τότε θεωρείται ότι δέχονται την κληρονομία.

Αν υπάρχει διαθήκη τότε πρέπει να κατατεθεί στο ειρηνοδικείο που υπαγόταν ο κληρονομούμενος. Όταν δημοσιευθεί η διαθήκη τότε υποβάλλεται η δήλωση φόρου κληρονομιάς στην Δ.Ο.Υ εντός 6 μηνών από το γεγονός και ο συμβολαιογράφος προχωράει στην σύνταξη του συμβολαίου αποδοχής κληρονομιάς. Για την σύνταξη του συμβολαίου θα πρέπει να εκδοθεί από την Δ.Ο.Υ. πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ από το οποίο προκύπτει ότι τα ακίνητα ήταν δηλωμένα και οι φόροι τους πληρωμένοι για την τελευταία πενταετία.

Υποβολή δήλωσης Ε9 από τους κληρονόμους

Όταν ολοκληρωθεί και η σύνταξη του συμβολαίου της αποδοχής της κληρονομιάς τότε οι κληρονόμοι θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση περιουσιακής κατάστασης Ε9 εντός 30 ημερών, με την οποία θα εισάγουν τα ακίνητα που κληρονόμησαν.

Αν η αποδοχή της κληρονομίας γίνει σιωπηρά, δηλαδή όταν περάσει η προθεσμία των 4 μηνών χωρίς να γίνει άρνηση αποδοχής, τότε η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης Ε9 είναι επιπλέον 30 ημέρες δηλαδή συνολικά 5 μήνες από τον θάνατο του κληρονομούμενου. Σε αυτήν την περίπτωση τα ακίνητα θα πρέπει να δηλωθούν εξ αδιαθέτου στους νόμιμους κληρονόμους.

Αν με την δημοσίευση της διαθήκης αλλάζει η περιουσιακή κατάσταση των κληρονόμων όπως αυτοί την είχαν δηλώσει εξ αδιαθέτου, τότε πρέπει να υποβάλουν Ε9 εντός 30 ημερών από την σύνταξη του συμβολαίου αποδοχής κληρονομιάς.

Υποβολή φορολογικής δήλωσης

Οι φορολογικές δηλώσεις των αποθανόντων δεν υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω taxisnet, αλλά σε έντυπη μορφή στο τμήμα εισοδήματος της Δ.Ο.Υ. στην οποία ανήκε ο φορολογούμενος που απεβίωσε, με την οποία δηλώνονται τα εισοδήματα μέχρι και την ημερομηνία του θανάτου. Η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης είναι η τελευταία ημέρα του επόμενου έτους του θανάτου, δηλαδή η 31η Δεκεμβρίου ενώ αν είναι αργία μεταφέρεται για επόμενη εργάσιμη ημέρα. Αν από την εκκαθάριση της δήλωσης προκύπτει φόρος προς πληρωμή τότε πληρώνεται μέχρι την 31/01 ενώ αν δεν έχει εκκαθαριστεί μέχρι το τέλος του έτους τότε η προθεσμία για την πληρωμή του φόρου θα είναι η τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση του εκκαθαριστικού.

Παράδειγμα

Φορολογούμενος απεβίωσε στις 30/05/2017. Η προθεσμία για την αποποίηση της κληρονομιάς ήταν 4 μήνες, δηλαδή μέχρι την 30/09/2017. Αν με την πάροδο της προθεσμίας δεν έγινε αποποίηση τότε θεωρείται ότι οι κληρονόμοι αποδέχτηκαν την κληρονομιά και έπρεπε να υποβάλουν δήλωση περιουσιακής κατάστασης Ε9 μέχρι την 30/10/2017 με την όποια θα δήλωναν τα ακίνητα εξ αδιαθέτου. Στην συνέχεια δημοσιεύθηκε η διαθήκη του και συντάχθηκε συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής της κληρονομίας στις 15/11/2017 με την οποία άλλαζαν τα περιουσιακά στοιχεία όπως είχαν δηλωθεί εξ αδιαθέτου. Οι κληρονόμοι θα έπρεπε να είχαν υποβάλει εκ νέου δήλωση Ε9 εντός 30 ημερών, δηλαδή μέχρι τις 15/12/2017. Τέλος θα πρέπει να υποβάλουν την φορολογική του δήλωση μέχρι το τέλος του επόμενου έτους από τον θάνατο δηλαδή, μέχρι την 31/12/2018.

Δικαίος Ιωάννης

Μοιραστείτε αυτήν την ανάρτηση:

ΔEITEAKOMA